براساس دیده ها و البته شنیده ها، هیچ چیز به این اندازه عذاب آور نیست که آدمى، همکار و دوست و بدتر از آن همسر کسى باشد که به هالیتوزیس مبتلا است. هالیتوزیس که آن را به عنوان بوى بد دهان مى شناسیم مشکلى آزار دهنده و دردسرآفرین است که اغلب به دلیل این که فرد خود از بوى دهانش اطلاع ندارد، سرپوشیده باقى مى ماند تا این که باعث بروز تأثیرات ناگوار در روابط اجتماعى و حتى زناشویى وى شود.( شاید کمتر کسی می داند که مادر اسکندر کبیر هم دچار همین بیماری بود و زندگی زناشویی اش به همین دلیل شکست خورد!)
خوشبختانه این بیمارى قابل درمان است و با رفع مواردى که باعث آن مى شود مى توان تا حد زیادى از بروز آن کاست. بوى بد دهان برخلاف نظر برخى مردم تنها به خاطر خوردن سیر و پیاز نیست، دلایل بسیار متعددى دارد که شایع ترین آن عدم رعایت بهداشت دهان و دندان است.
باکترى هاى بی هوازى دهان که وظیفه تجزیه غذاهاى باقى مانده را دارند، بلافاصله پس از صرف غذا در دهان رشد و تکثیر می کنند و باعث ایجاد گوگرد و بوى بد مى شوند. لذا شستشوى درست دهان کمى پس از خوردن غذا در جلوگیرى از چنین مشکلی بسیار مهم است. بیمارى هاى لثه و فساد دندان ها بر اثر شستشوى نامناسب و گیر کردن خرده هاى غذا لاى دندان ها نیز از دیگر علت هاى شایع در بروز
بوى بد دهان هستند که با به کارگیرى دقیق توصیه هاى دندان پزشک، قابل رفع خواهد بود. علاوه بر بهداشت ضعیف دهان و دندان، التهاب لثه، پوسیدگى دندان، گیر کردن خرده هاى غذا بین دندان و پروتز و دندان مصنوعى، برخى از بیمارى ها نیز موجب بوى بد دهان مى شود که در اینجا به مهم ترین آنها اشاره مى کنیم:شایع ترین دلیل بوى بد دهان در اول صبح، خشکى دهان است که به ترشح کم بزاق مربوط مى شود. بزاق نقش مهمى در تنفس دارد. وقتى باکترى ها شروع به رشد و تکثیر در دهان مى کنند بزاق باعث کاهش تعداد آنها خواهد شد و چون شب ها میزان ترشح بزاق کمتر از روز است، رشد و تکثیر باکترى هاى بی هوازى که تولید بوى بد مى کنند در این زمان نیز بیشتر مى شود.
خشکى دهان در بعضى مواقع به دلیل مصرف داروهاى مختلف مثل داروهاى قلبى بروز مى کند که مشاوره با پزشک متخصص کمک بزرگى به رفع این مشکل مى کند.بوى دهان اگر بویى شبیه سیب گندیده یا استون باشد نشانه ابتلاى فرد به
دیابت است. اگر شبیه آمونیاک یا تخم مرغ گندیده باشد حکایت از بیمارى کلیوى دارد و اگر بویى شبیه مدفوع دهد نتیجه بیمارى مزمن ریوى است. بوى بد دهان بر اثر استعمال دخانیات نیز بروز مى کند. مصرف سیگار باعث زرد شدن دندان ها و کاهش ترشح بزاق و ناراحتى هاى لثه مى شود که همگى در ایجاد بوى بد دهان مؤثر هستند. زبان نیز نقش مهمى در تولید بوى بد دهان ایفا مى کند. محققان اعتقاد دارند، قسمت عقب زبان که داراى فرورفتگى هاى کوچک است، منبع مهم و داخلى در تولید و تشدید بوى بد دهان است.مهم ترین اقدام در رفع بوى بد دهان، شناسایى دلیل بروز آن است. با توجه به این که غالباً عدم رعایت بهداشت دهان منشاء بوى بد دهان است، یادگیرى صحیح استفاده از مسواک، دهان شویه و مصرف روزانه نخ دندان و پاک کردن زبان به وسیله مسواک نرم و چکاپ داخلى بدن نقش مهمى در جلوگیرى از این پدیده آزار دهنده ایفا مى کند.

بهاره مهرنژاد